ભારતીય રિઝર્વ બેંક RBI એ ₹ 500 ની નોટ અંગે નવી માર્ગદર્શિકા જાહેર કરી

ભારતીય રિઝર્વ બેંક RBI એ ₹ 500 ની નોટ અંગે નવી માર્ગદર્શિકા જાહેર કરી 

 RBI 500 રૂપિયાની નોટ માર્ગદર્શિકા: ભારતીય રિઝર્વ બેંક એટલે કે RBI એ ₹ 500 ની નોટ અંગે એક નવી માર્ગદર્શિકા જારી કરી છે, જેના કારણે સામાન્ય લોકોમાં ચિંતાનું વાતાવરણ ઉભું થયું છે. આ નવી માર્ગદર્શિકા હેઠળ, બેંકોને દરેક ₹ 500 ની નોટ કાળજીપૂર્વક તપાસવા માટે કડક સૂચનાઓ આપવામાં આવી છે. નકલી નોટોની વધતી જતી ઘટનાઓને ધ્યાનમાં રાખીને આ પગલું લેવામાં આવ્યું છે. RBI નકલી ચલણ પર સંપૂર્ણપણે અંકુશ લગાવવા માંગે છે અને આ માટે, પહેલા ₹ 500 ની નોટોનું સ્કેનિંગ અને વેરિફિકેશન ફરજિયાત બનાવવામાં આવ્યું છે. હવે બેંકો કોઈપણ શંકાસ્પદ નોટ તાત્કાલિક જપ્ત કરી શકે છે અને ગ્રાહક પાસેથી ઓળખનો પુરાવો પણ માંગી શકે છે.

નકલી નોટો પર કડક કાર્યવાહી, હાથ ધરાશે 

વોટ્સએપ ગ્રુપ હમણાં જ જોડાઓ

છેલ્લા કેટલાક મહિનામાં ₹ 500 ની નકલી નોટોની સંખ્યામાં ઝડપથી વધારો થયો છે, જેના કારણે RBI ની ચિંતા વધી ગઈ છે. નકલી ચલણી નોટો માત્ર અર્થતંત્રને નુકસાન પહોંચાડતી નથી, પરંતુ સામાન્ય લોકો માટે પણ એક મોટી સમસ્યા બની જાય છે. આ વાતને ધ્યાનમાં રાખીને, બેંકો હવે દરેક ₹ 500 ની નોટને મશીન દ્વારા તપાસશે અને જો શંકાસ્પદ જણાશે, તો તેઓ તાત્કાલિક તેની જાણ કરશે. હવે જો કોઈ વ્યક્તિ મોટી સંખ્યામાં ₹ 500 ની નોટો જમા કરાવે છે, તો બેંક તેની પણ પૂછપરછ કરી શકે છે. આનાથી નકલી નોટો ઓળખવાનું સરળ બનશે અને બજારમાં ફક્ત વાસ્તવિક ચલણ જ ચલણમાં રહેશે.

જૂની નોટોની સ્થિતિ

જે લોકો હજુ પણ ₹500 ની જૂની અને જૂની નોટોનો ઉપયોગ કરી રહ્યા છે તેમણે હવે સાવધાન રહેવું જોઈએ. આરબીઆઈની માર્ગદર્શિકા અનુસાર, આવી નોટો બેંકમાં જમા કરાવતા પહેલા કે બદલતા પહેલા મશીન દ્વારા તપાસવામાં આવશે. જો કોઈ નોટ ફાટેલી, ગંદી કે શંકાસ્પદ જણાય તો બેંક તેને પરત કરી શકે છે. આવા કિસ્સાઓમાં ગ્રાહકે પોતાનું ઓળખપત્ર પણ આપવું પડશે. RBI એ બધી બેંકોને જૂની નોટોની તપાસ માટે ખાસ વ્યવસ્થા કરવા અને ગ્રાહકોને સંપૂર્ણ પારદર્શિતા સાથે સેવા પૂરી પાડવા સૂચના આપી છે.

બેંકિંગ નિયમોમાં ફેરફાર

₹ 500 ની નોટો અંગે બેંકિંગ પ્રક્રિયામાં પણ ફેરફારો કરવામાં આવ્યા છે. હવે જો કોઈ ગ્રાહક બેંકમાં રોકડ જમા કરાવવા આવે છે તો તેની નોટો ખાસ સ્કેન કરવામાં આવશે. મોટી માત્રામાં ₹500 ની નોટોનો વ્યવહાર કરનારાઓએ વધારાના દસ્તાવેજો બતાવવા પડશે અને વ્યવહારની સંપૂર્ણ વિગતો આપવી પડશે. આ બધું RBI દ્વારા નકલી નોટોને રોકવા માટે કરવામાં આવી રહ્યું છે. બેંકો હવે ઉચ્ચ મૂલ્યના રોકડ વ્યવહારો અંગે સાવધ રહેશે અને કોઈપણ પ્રકારની અનિયમિતતા અટકાવવા માટે દરેક નોટને મશીન દ્વારા તપાસવામાં આવશે.

લોકોમાં અફવાઓ ફેલાઈ

RBI ની માર્ગદર્શિકા બહાર આવ્યા પછી, સોશિયલ મીડિયા પર અનેક પ્રકારની અફવાઓ ફેલાઈ રહી છે, જેમાં એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે ₹ 500 ની નોટ બંધ થઈ શકે છે અથવા અમાન્ય જાહેર થઈ શકે છે. પરંતુ અત્યાર સુધી RBI તરફથી આવું કોઈ નિવેદન આવ્યું નથી. ફક્ત નોટોની ચકાસણી અંગે કડકતા રાખવામાં આવી રહી છે. સામાન્ય જનતાને સલાહ આપવામાં આવે છે કે તેઓ અફવાઓ પર ધ્યાન ન આપે અને ફક્ત RBI ની સત્તાવાર વેબસાઇટ અથવા બેંકોમાંથી પ્રાપ્ત માહિતી જ સ્વીકારે. હવે ખોટી માહિતી ફેલાવનારાઓ સામે કડક કાર્યવાહી થઈ શકે છે.

ઓળખની સુવિધાઓ જાણો

RBI એ સામાન્ય લોકોને અસલી અને નકલી ₹ 500 ની નોટો વચ્ચે તફાવત કરવામાં મદદ કરવા માટે કેટલાક મહત્વપૂર્ણ ઓળખ ચિહ્નો આપ્યા છે. 

● ₹500 ની અસલી નોટમાં ગાંધીજીનું સ્પષ્ટ અને કેન્દ્રિત ચિત્ર, સુરક્ષા થ્રેડ, વોટરમાર્ક અને માઇક્રો ટેક્સ્ટ સાથે છે. 

● પ્રકાશમાં જોવામાં આવે ત્યારે, 500 લખેલું દેખાય છે અને રંગ શેડ્સ પણ સ્પષ્ટ દેખાય છે. 

● જો આમાંની કોઈપણ સુવિધા ખૂટે છે અથવા ઝાંખી દેખાય છે, તો નોટ નકલી હોઈ શકે છે. 

● ગ્રાહકોએ આ મુદ્દાઓ ધ્યાનમાં રાખવા જોઈએ અને ખાતરી કરવી જોઈએ કે દરેક વ્યવહાર પૂર્ણ થાય છે.

શંકાસ્પદ નોંધોનું નિરાકરણ

જો કોઈ વ્યક્તિ પાસે ₹ 500 ની કોઈ શંકાસ્પદ નોટ હોય, તો તે નજીકની બેંક શાખામાં જઈને તેની તપાસ કરાવી શકે છે. બેંકો હવે દરેક નોટને મશીન દ્વારા સ્કેન કરશે અને જો નોટ અસલી જણાશે, તો તેને પરત કરવામાં આવશે અથવા બદલી દેવામાં આવશે. પરંતુ જો નોટ નકલી હોવાનું માલૂમ પડે તો બેંક તેને જપ્ત કરી શકે છે અને ગ્રાહકની પૂછપરછ પણ કરી શકે છે. આવી સ્થિતિમાં, ગ્રાહકે પોતાની પાસે રહેલી બધી નોટો તપાસવી જોઈએ અને કોઈ શંકાસ્પદ પરિસ્થિતિ હોય તો બેંકનો સંપર્ક કરવો જોઈએ.

અસ્વીકરણ

આ લેખ RBI દ્વારા ₹ 500 ની નોટો અંગે જારી કરાયેલ નવીનતમ માર્ગદર્શિકા અને માહિતી પર આધારિત છે. આમાં આપવામાં આવેલી માહિતી વિવિધ મીડિયા રિપોર્ટ્સ, બેંકિંગ સ્ત્રોતો અને નિષ્ણાતોના મંતવ્યોના આધારે તૈયાર કરવામાં આવી છે. વાચકોને સલાહ આપવામાં આવે છે કે તેઓ નોટ સંબંધિત કોઈપણ નાણાકીય નિર્ણય અથવા મુદ્દા માટે સંબંધિત બેંક શાખા અથવા RBI ની સત્તાવાર વેબસાઇટ સાથે પુષ્ટિ કરે. આ લેખ ફક્ત સામાન્ય માહિતી અને જનજાગૃતિના હેતુ માટે લખવામાં આવ્યો છે, કૃપા કરીને કોઈપણ પ્રકારની અફવાઓ ટાળો અને ફક્ત અધિકૃત સ્ત્રોતો પર વિશ્વાસ કરો.